sch-scripts: εγκατάσταση Ubuntu 10.04 / LTSP σε σχολικά εργαστήρια

[alkisg]

Ο οδηγός εγκατάστασης βρίσκεται στο http://ts.sch.gr/news/ubuntu1004guide.

Η καινούργια έκδοση της εφαρμογής sch-scripts αυτοματοποιεί το μεγαλύτερο μέρος της διαδικασίας εγκατάστασης και διαχείρισης ενός σχολικού εργαστηρίου Πληροφορικής. Υποστηρίζει ΣΕΠΕΗΥ με παλιούς υπολογιστές (thin clients), με καινούργιους υπολογιστές (fat clients) αλλά και μεικτά εργαστήρια (thin + fat).

Η εγκατάσταση γίνεται μόνο στον server μέσα από οδηγό (wizard) με ελάχιστα κλικ. Δεν χρειάζεται να γράψετε καμία εντολή στην κονσόλα. Οι σκληροί των clients δεν πειράζονται καθόλου, μάλιστα δεν χρειάζεται καν να έχουν σκληρό. Αν έχουν Windows επίσης δεν πειράζονται, μένει το παλιό λειτουργικό τους. Ο server μπορεί να είναι dual boot, Windows + Ubuntu.

Τα εκπαιδευτικά λογισμικά επίσης εγκαθίστανται με ένα κλικ. Διαλέγετε τη βαθμίδα (Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο) και μπαίνουν όλα μαζί - βέβαια αν θέλετε βάζετε μόνο ορισμένα από αυτά.

Από διαχείριση τάξης, επειδή το iTalc είχε διάφορα προβλήματα, το αντικαταστήσαμε με τα sch-scripts. Υποστηρίζεται αυτόματη ανίχνευση των clients και των χρηστών που συνδέονται, reboot / shutdown / wake on lan, προβολή οθόνης καθηγητή, παρακολούθηση οθόνης μαθητή, κλείδωμα οθόνης, ήχου και πολλά πολλά ακόμα.

Λεπτομερείς οδηγίες εγκατάστασης βρίσκονται εδώ. Χρειάζεται απλά ένα gigabit switch (60 ευρώ) και ένας server το πολύ τριετίας (400 ευρώ) αν δεν υπάρχει ήδη.

Δοκίμασα σε εργαστήριο με αρχαίους thin clients / 128 RAM, οι clients ξεκινούσαν σε 1 λεπτό.
Σε εργαστήριο με σύγχρονους fat clients / core 2 duo κτλ, οι clients ξεκινούσαν σε 13 δευτερόλεπτα!!!
Και στις δύο περιπτώσεις το OpenOffice άνοιγε σε 2 δευτερόλεπτα (εκτός από τον πρώτο μαθητή που το έτρεχε για τον οποίο έκανε γύρω στα 10).
Σε προβολή οθόνης καθηγητή σε 12 Η/Υ, ένα βίντεο youtube που έβαλα έδειχνε 5 καρέ το δευτερόλεπτο (το iTalc δείχνει περίπου 1 - αργεί επειδή κάνει κρυπτογράφηση που εμάς δεν μας χρειάζεται). Θα ακολουθήσει όμως και script ειδικά για προβολή βίντεο με multicasting με το vlc, απλά αναφέρω ότι δουλεύουν πολύ καλύτερα από το iTalc.

Συγχαρητήρια σε όσους ασχολήθηκαν με την ανάπτυξη του project αλλά και στην Τεχνική Στήριξη ΣΕΠΕΗΥ του Υπουργείου και στην εταιρία ΕΛΛΑΚ που μας στήριξαν. Πραγματικά πρόκειται για πολύ καλή δουλειά. Άψογα στημένα εργαστήρια με ελάχιστα κλικ.

Επισυνάπτονται και μερικές εικόνες λειτουργίας.

[sstergou]

Συγχαρητήρια, έχω μείνει άφωνος!

[mkassapakis]

Χίλια μπράβο σε όλους. Ανυπομονώ να το δοκιμάσω!!!
Άντε και είχα βαρεθεί με αυτές τις επιτηρήσεις τόσο καιρό 

[poursali]

σαν όνειρο ακούγεται! ;-)

[apapakL]

Πολλά συγχαρητήρια και από εμένα. Πραγματικά άψογη δουλειά!!!

[Wizard]

Απλά άψογος!!! 

Οι Χρήσιμες Εντολές από το wiki μπορούν να εκτελεστούν μέσα από το chroot (για thin και fat clients) χωρίς να χρειάζεται η τελευταία εντολή "sudo cp -r /etc/gconf/ /opt/ltsp/i386/etc/" ή τα έχω μπερδέψει λίγο; 

Επίσης, η σελίδα αναφέρει:
"Για να επιτρέψετε σε κάποιον συγκεκριμένο χρήστη, για παράδειγμα στον καθηγητή, να κλειδώνει την οθόνη του, από τον συγκεκριμένο λογαριασμό δώστε:
gconftool-2 --type boolean --set /desktop/gnome/lockdown/disable_lock_screen 0"
Αυτό μπορεί να γίνει για χρήστη που δεν έχει κάνει login; Π.χ. ο admin να επιτρέψει το κλείδωμα της οθόνης για κάποιον χρήστη.

[jim_st]

Μέσα στην κρίση, κάποιοι βρίσκουν το κουράγιο και το μεράκι και παρουσιάζουν διαμάντια!!!
Πολλά συγχαρητήρια και από εμένα!

[alkisg]

Ευχαριστίες εκ μέρους της ομάδας.

Wizard αν μπορείς άνοιξε ένα ξεχωριστό θέμα για τις ερωτήσεις μιας και δεν χρειάζονται στην default εγκατάσταση, να μην μπερδέψουμε τους άλλους που διαβάζουν το θέμα.

Παρεμπιπτόντως, να και η σελίδα αναλυτικής περιγραφής του sch-scripts project από την ΕΛΛΑΚ.

[spookype20]

Είχα πάρα πολύ καιρό να μπω στο Forum, και μόλις διάβασα το topic έμεινα άφωνος... Μπράβο στην ομάδα... Ελπίζω τα "παλιά" εργαστήριά μας να σας "ανταμείψουν" με την εγκατάσταση του Ubuntu 10.04 / LTSP... 

[alkisg]

Να πω δυο λόγια σχετικά με το support στα σχολικά εργαστήρια με Ubuntu/LTSP από πλευράς μου:

• Τα sch-scripts υποστηρίζουν παλιά εργαστήρια με 64-500 MB RAM, ως thin clients.
• Και καινούργια εργαστήρια με > 500 MB RAM, ως fat clients.
• Και μικτά εργαστήρια με thin και fat clients μαζί.
• Απαιτούν έναν σχετικά καινούργιο server και ένα switch με τουλάχιστον μια θύρα gigabit. ΟΚ είναι ένα έξοδο αλλά αξίζει τον κόπο.

Έτσι μπορούμε να έχουμε ενιαίο τρόπο εγκατάστασης και ενιαία προγράμματα (και εκπαιδευτικά λογισμικά) σε όλα τα εργαστήρια, είτε παλιά είτε καινούργια. Δηλαδή ενώ στα Windows έχουμε εργαστήρια με Windows 98, 2000, XP, Vista, 7 κτλ, στο Ubuntu μπορούμε πάντα να έχουμε την τελευταία LTS (Long Term Support) έκδοση, η οποία βγαίνει κάθε 2 χρόνια.
Αυτό διευκολύνει πάρα πολύ και τις οδηγίες εγκατάστασης αλλά και τη συντήρησή τους, αφού μάλιστα συντηρούμε μόνο τον server και όχι τους clients, οι οποίοι δεν χρειάζεται καν να έχουν σκληρό δίσκο.

Προσωπικά λοιπόν, για τα εργαστήρια με Ubuntu/LTSP θα βοηθάω όσο μπορώ, είτε μέσω του φόρουμ εδώ, είτε μέσω chat (το IRC link στην υπογραφή μου), είτε με απομακρυσμένη βοήθεια (όποιος χρειάζεται με βρίσκει στο chat και του λέω πώς γίνεται), είτε μέσω του helpdesk.sch.gr.
Από την άλλη, υπάρχουν ένα σωρό διανομές Linux, και επίσης μερικοί συνάδελφοι δεν θέλουν LTSP αλλά αυτόνομες εγκαταστάσεις. Έτσι υπάρχουν άπειροι τρόποι εγκαταστάσεων Linux σε σχολικά εργαστήρια, κάτι που κάνει πολύ δύσκολη τη συντήρησή τους.
Φυσικά, είναι απόφαση του κάθε υπεύθυνου ΣΕΠΕΗΥ το πως θα εγκαταστήσει το εργαστήριό του. Εγώ ήθελα μόνο να καταθέσω ότι λόγω έλλειψης χρόνου δεν θα μπορώ να βοηθάω σε εγκατάστασεις "εκτός οδηγού", για να μην "παρεξηγηθώ" αν δεν συμμετέχω σε αντίστοιχα θέματα στο φόρουμ. Εννοείται βέβαια ότι και το φόρουμ και το IRC κτλ είναι ανοιχτά για όλες τις διανομές και για όλους τους τρόπους εγκατάστασης, κι έτσι μπορούν άλλοι να βοηθήσουν, μιλάω μόνο για την υποστήριξη από πλευράς μου.

[vassthan]

Εγκατέστησα σε έναν Η/Υ του εργαστηρίου (με 2 κάρτες δικτύου) το Ununtu 10.04 LTSP. Εγκατέστησα επίσης τα sch-scripts.
Ενώ η κάρτα δικτύου eth0 παίρνει ip από τον router, η κάρτα eth1  δεν παίρνει ip - δεν δουλεύει το DHCP και συνεπώς δεν ξεκινούν οι clients.
Την προηγούμενη χρονιά είχα χρησιμοποιήσει στον ίδιο Η/Υ το 9.10 και δεν είχα αυτό το πρόβλημα.

Καμία βοήθεια συνάδελφοι;

[alkisg]

Γενικά, το setup με τις δύο κάρτες δικτύου δεν το πολυπροτείνουμε πια ακριβώς για το λόγο ότι είναι λίγο πιο σύνθετο. Μια κάρτα, όλα στο ίδιο switch και ξεμπερδεύουμε.

Για τις δύο κάρτες, δεν έχει γίνει κάποια αλλαγή από την 9.10. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος να στηθεί το σύστημα με δύο κάρτες, είναι:

• Συνδέουμε την μία κάρτα στο switch που έχει internet. Από τον Network manager, είτε της δίνουμε στατική IP 10.x.y.10, είτε αφήνουμε δυναμική IP. Προσοχή όμως η στατική IP δεν πρέπει να είναι 192.168.0.x, γιατί αυτό το subnet είναι για τους thin clients.
• Συνδέουμε την άλλη κάρτα στο απομονωμένο switch με τους thin clients. Από τον Network manager, της δίνουμε στατική IP 192.168.0.1 χωρίς gateway. Το δεύτερο switch δεν πρέπει να είναι βραχυκυκλωμένο με το πρώτο.
• Στο /etc/network/interfaces δεν προσθέτουμε τίποτα. Πρέπει να έχει μόνο το lo εκεί.

Αν δηλαδή βάζοντας στατική IP στην κάρτα που βλέπει τους thin clients δεν λυθεί το πρόβλημά σου, τότε περιέγραψε λίγο περισσότερο το πώς έχεις καλωδιώσει τα switch και τις κάρτες, και το πώς/αν χρησιμοποιείς στατικές IP.

[themelis]

Καλημέρα,

είναι το πρώτο μου μήνυμα στο φόρουμ και οφείλω να πω ότι έχω μείνει άφωνος με την δουλειά που γίνετε εδώ μέσα. Μπράβο σε όλους τους συντελεστές.

Έχω ένα πρόβλημα με το εργαστήριο του σχολείου για το οποίο δεν μπορώ να βρω λύση και ελπίζω να με βοηθήσετε. Έκανα λοιπόν εγκατάσταση του sch-scripts το οποίο λειτουργεί θαυμάσια στην πλειοψηφία των Η/Υ του εργαστηρίου, όμως σε 3 υπολογιστές έχω πρόβλημα. Σε αυτούς του Η/Υ ενώ γίνεται εκκίνηση μόλις εμφανιστεί η οθόνη που γράφει Ubuntu, αρχίζουν να αναβοσβήνουν τα led των πλήκτρων Scroll Lock και Caps Lock και κολλάει. Το αρχείο καταγραφής syslog μου εμφανίζει τα παρακάτω:

Sep  7 10:37:11 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 Available DHCP subnet: 10.138.18.140/255.255.255.0
Sep  7 10:37:11 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 Vendor class: PXEClient:Arch:00000:UNDI:002001
Sep  7 10:37:15 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 Available DHCP subnet: 10.138.18.140/255.255.255.0
Sep  7 10:37:15 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 Vendor class: PXEClient:Arch:00000:UNDI:002001
Sep  7 10:37:15 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 PXE(eth0) 10.138.18.142 00:1b:fc:c2:ee:d4 /ltsp/i386/pxelinux.0
Sep  7 10:37:15 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 tags: eth0
Sep  7 10:37:15 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 bootfile name: /ltsp/i386/pxelinux.0
Sep  7 10:37:15 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 next server: 10.138.18.130
Sep  7 10:37:15 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 sent size:  1 option: 53:message-type  05
Sep  7 10:37:15 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 sent size:  4 option: 54:server-identifier  10.138.18.130
Sep  7 10:37:15 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 sent size:  9 option: 60:vendor-class  50:58:45:43:6c:69:65:6e:74
Sep  7 10:37:15 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 sent size: 17 option: 97:client-machine-id  00:00:61:0f:8b:8d:fe:d5:11:8d:3a:00:1b...
Sep  7 10:37:15 school-server dnsmasq-dhcp[947]: 4257410772 sent size: 35 option: 43:vendor-encap  47:04:80:00:00:00:0a:17:03:50:72:65:73...
Sep  7 10:37:16 school-server in.tftpd[2009]: tftp: client does not accept options

Από ότι καταλαβαίνω το πρόβλημα είναι με τον tftp server, ο οποίος μάλλον δεν επικοινωνεί σωστά με τις κάρτες δικτύου των συγκεκριμένων υπολογιστών. Είναι σωστό αυτό που λέω ή υπάρχει κάποια άλλο λάθος; Πώς μπορώ να λύσω το πρόβλημα;

Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.

[alkisg]

Καλημέρα,

ο ρόλος του tftp τελειώνει με το που θα φορτωθεί ο kernel, οπότε είσαι ΟΚ από εκεί, αγνόησε το μήνυμα "client does not accept options".
Τα λαμπάκια που αναβοσβύνουν είναι ο "συναγερμός" του kernel, που ειδοποιεί ότι κάτι πήγε εντελώς στραβά, πιθανώς λόγω κάποιου προβλήματος σε κάποιον driver.

Για να δεις ένα πιο αναλυτικό μήνυμα, δοκίμασε να εκτελέσεις:

gksu gedit /var/lib/tftpboot/ltsp/i386/pxelinux.cfg/default

και να αντικαταστήσεις το quiet splash που θα βρεις εκεί με nomodeset.

Αυτό θα κρύψει την splash screen του Ubuntu ώστε να δεις το μήνυμα που θα σου εμφανιστεί κατά το kernel panic, για να καταλάβουμε καλύτερα τι φταίει.
Επίσης, γράψε αν μπορείς τι κάρτες δικτύου έχουν, τι κάρτες γραφικών, και πόση RAM.

[alkisg]

Αύριο - μεθαύριο θα βάλουμε δυνατότητα μαζικής δημιουργίας χρηστών, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.
Ικανοποιεί το interface; Χρειάζεστε κάποια άλλη δυνατότητα από τη δημιουργία χρηστών που δεν την καλύπτει;

Οι παρακάτω μεταβλητές χρησιμοποιούνται στα πρότυπα για τον ορισμό διαφορετικών usernames/passwords (τις εξηγεί και στη βοήθεια):
{class}: η τάξη, π.χ. a1, b1, c1,  ...
{pc}: ο αριθμός υπολογιστή, π.χ. 1, 2, 3, ...
{0pc}: ο αριθμός υπολογιστή με μηδέν μπροστά για τους μονούς, π.χ. 01, 02, 03, 10, 11, ...