Το Στέκι των Πληροφορικών

...Μπλάκ Φράϊνταιϋ έρχεται, Χριστούγεννα έρχονται, αλλά μην πετάτε τα λεφτά σας σε τέτοια. Μην τα παίρνετε, ακόμη κι αν σας τα χαρίσουν.

(...Εντάξει, τέτοια δώρα δεκτά, υπό την προϋπόθεση είτε ν' αλλάξετε τελείως ssd, είτε να τραβήξετε ένα γερό φορμάρισμα στον παρόντα και να του περάσετε Linux. Με μιά αρμαθιά σκόρδα κι έναν κουβά αγιασμό παραδίπλα, όσο κρατάει η διαδικασία· η δέ ασημένια σφαίρα ουδόλως αποκλείεται κι αυτή - δες παρακάτω το γιατί.  )

..................

Γράφω υπό το κράτος αγανάκτησης, αν και δεν θα έπρεπε.

Στα πλαίσια ενός HowTo που γράφω (spoiler: LTSP@home!), δοκίμασα αν παίρνει image από το δίκτυο LTSP ένα μοντέρνο laptop, που έχουμε -από δωρεά- στη βιβλιοθήκη του σχολείου.
[Λεπτομέρεια: το καλώδιο δικτύου από το LTSP συνδέεται πρώτα με ένα router του εμπορίου, που έχει τόσο ενσύρματες συνδέσεις, όσο και ασύρματη. Το -από ασύρματη σύνδεση, διότι δεν υπάρχει υποδοχή γιά RJ45- ip του laptop (στο μοναδικό ΛΣ που έχει ο δίσκος του, τα Παραθύρια 11) είναι 192.168.1.xxx, σαφές δείγμα ότι το router παίρνει μέν "εξωτερικό" ip 10.xxx.xxx.xxx από τον server, αλλά από την κεραία του εκπέμπει στα δικά του ip's Class C LAN.
Αν έβλεπα ότι το φορητό μπορεί να κάνει netboot, το να ρυθμίσω το router να εκπέμπει ip's στο υποδίκτυο του LTSP, θα ήταν παιχνίδι.]

Λοιπόν... είσοδος στο BIOS / UEFI, διαπίστωση πως -γράφει πως- υπάρχει δυνατότητα γιά δικτυακή εκκίνηση (ip v.4 καί v.6 - μάλιστα!... είδατε; μοντέρνα πράγματα!  ), αλλά από εκεί και μετά, το χάος!

Πάω να ρυθμίσω τα σχετικά, βγάζω secure boot off, αλλά ήταν σα να ξύπνησα στρατιές από κακά πνεύματα μέσα σε πυραμίδες κλπ θριλλερικά! Έψαχνε γιά κάτι BitLock, κλειδιά, αντικλείδια, αριθμούς προϊόντος, και με παρέπεμπε σε κάτι sites της Μαϊκροτέτοιας, μπας και βρω άκρη.

Ξαναφέρνω το secure boot σε on, ξεκινάει ομαλά (ησύχασα!), λέω θα το ξεκινήσω με iPXE από USB τσιπάκι σε Ventoy... πλήν όμως, ξαναγκρίνιαξε άσχημα ότι "καταργήθηκε η security!" (ή κάτι τέτοιο), πάλι τα ίδια με τα κλειδιά και τα αντικλείδια - ώχ αμάν, ξαναλέω, ξύπνησε η Μέδουσα και θα με πετρώσει! 

Τελικά, το ξανάφερα από ρυθμίσεις εκεί που ήταν, διαπίστωσα ακόμη μία φορά ότι ξεκίνησε τα Παραθύρια κανονικά (ευτυχώς!), και το παράτησα.

..................

Συμπέρασμα: μακριά από (πολύ) "κυριλέ" μάρκες φορητών υπολογιστών (ονόματα δέ λέμε, υπολήψεις δέ θίγουμε!), άσχετο πόσο κομψή σχεδίαση έχουν / πόσο εύχρηστοι είναι, διότι
(α) μάλλον μισούν το Linux,
(β) εφ' όσον ισχύει το (α), τότε δεν έχουν καμμία επαφή με την πραγματικότητα του 2025 μΧ - και δεν έχουμε ούτε διάθεση, ούτε χρόνο να τους κάνουμε φροντιστήριο εμείς,
(γ) το laptop το αγοράσαμε, άρα το κάνουμε ό,τι θέλουμε, ακόμη και γιά να μας κρατάει ίσκιο στο κεφάλι το καλοκαίρι στην ακρογιαλιά (και είμαστε υπεύθυνοι προς τούτο), άρα ούτε ζητήσαμε, ούτε χρειαζόμαστε την εσαεί κηδεμονία της εταιρείας που το έφτιαξε,
(δ) δεν είμαστε ούτε σκλάβοι, ούτε συνδρομητές (ούτε οφείλουμε να είμαστε) της οποιασδήποτε Μαϊκροτρεχαγύρευε,
(ε) εμείς θέλουμε να αγοράσουμε έναν φορητό υπολογιστή, να κάνουμε τη δουλειά μας όπως θέλουμε εμείς· ουδόλως μας ενδιαφέρουν οι τυχόν συμφωνίες μεταξύ τρίτων (δηλ. κατασκευαστή και του X παρόχου εμπορικού ΛΣ).

..................

Προς γνώσιν και συμμόρφωσιν των κατασκευαστών:
Έχω στην κατοχή μου ένα μεταχειρισμένο 32μπιτο φορητό της Toshiba (σε άριστη κατάσταση), κατασκευής κάπου το 1998. Θεωρητικώς (από το εγχειρίδιο), σήκωνε μέχρι 512 MBytes RAM (DDR1 γιά φορητά), αλλά προφανώς κάπου στη διαδρομή οι μηχανικοί του έφτιαξαν -στη ζούλα- μία version 2 της motherboard, που σηκώνει 2 GBytes. Είχα δύο τέτοια τσιπάκια στα συρτάρια μου, τα δοκίμασα γιά πλάκα (ρέ, λές;! - 2x2 GBytes, πάντως, δεν σήκωνε), κάνανε, και τώρα του έχω φορέσει ένα 32μπιτο Mint, δουλεύει απροβλημάτιστα και πάει σφαίρα! (Μπερδεγουέη: αν θέλετε σε παλιά φορητά με δίσκο parallel ultra ATA να φορέσετε ssd sATA, υπάρχουν αντάπτορες από 20-40 ευρώ περίπου. Αρκεί το σύνολο ssd+adaptor να χωράει στο διαμέρισμα του δίσκου του φορητού.)
(Τί το θέλω; Το βλέπω γιά πειραματισμό με Arduino, αυτοματισμούς, EPROM programming, κλπ παρόμοια. Χαμένο δεν θα πάει.)

Ωστόσο, το 1998 η Toshiba το (εντάξει, τότε ακόμη βρέφος...) Linux δεν ήθελε να το βλέπει ούτε ζωγραφιστό. (Γιά όσους θυμούνται: τω καιρώ εκείνω, είχε φτάσει στα δικαστήρια με πεισματάρη Αυστραλό αγοραστή, που επέμενε να του επιστρέψει το ένα δολλάριο από την τιμή αγοράς, διότι ήθελε να περάσει Linux, κι όχι να το δώσει με το έτσι θέλω γιά DOS/Windows. Τελικά, ο Αυστραλός κέρδισε τη δίκη!)

Τί σημαίνει αυτό; Ότι κάποια μέρα, όλοι οι κατασκευαστές θα σέβονται το Linux / το dual boot / το LTSP boot. Απλώς, η ζωή περνάει, τα χρόνια περνάνε, κι εμείς δεν μπορούμε να περιμένουμε μέχρι τότε... μέχρι να βάλουν όλοι μυαλό, παναπεί. Συνεπώς, από μεριάς μας τα κριτήρια αγοράς ΗΥ θα είναι ισοδύναμα με αποκεφαλισμό με κατάνα:
- Μας κάνει; το συζητάμε στην τιμή αγοράς.
- Δεν μας κάνει; άντε γειά, χωρίς δεύτερη κουβέντα - όποιος κι αν το κατασκεύασε, όσο όμορφο κι αν είναι!