Εγχειρίδιο εγκατάστασης Ubuntu 9.04 / LTSP σε σχολικά εργαστήρια

[alkisg]

edit 23/07/2009: Η τελική έκδοση του οδηγού αναρτήθηκε στη σελίδα της Τεχνικής Στήριξης ΣΕΠΕΗΥ, κι επομένως η συνημμένη RC έκδοση διαγράφηκε.
Λήψη της τελικής έκδοσης από http://ts.sch.gr/ts/downloadsDetails.do?action=downloadsDetails&itemId=295362


Η συγγραφή του οδηγού εγκατάστασης σχολικών εργαστηρίων Πληροφορικής με τεχνολογία LTSP και λειτουργικό Ubuntu 9.04 ολοκληρώθηκε. Μένει μόνο μια μικρή περίοδος εντοπισμού σφαλμάτων - εάν δεν αναφερθεί κανένα τότε αυτή θα είναι και η τελική έκδοση.

Υπήρξε μια καθυστέρηση στην έκδοση του οδηγού, αλλά υπάρχουν καλοί λόγοι γι' αυτό. Ενώ ο οδηγός ήταν έτοιμος πριν ακόμα βγει η Jaunty, στη συνέχεια εγκρίθηκε η χρήση αποθετηρίου στο launchpad από την υπηρεσία Τεχνικής Στήριξης ΣΕΠΗΕΥ (η οποία είναι υπεύθυνη για τους οδηγούς), και έτσι ο μισός οδηγός ξαναγράφηκε εξ' αρχής!

Αυτό γιατί πλέον με το αποθετήριο υπάρχει η δυνατότητα να διευκολύνεται η εγκατάσταση και να διορθώνονται κεντρικοποιημένα τα όποια προβλήματα. Έτσι, το μεγαλύτερο μέρος της εγκατάστασης μπορεί πλέον να γίνει ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΑ με χρήση των sch-scripts, στα οποία μάλιστα παραπέμπει και ο οδηγός.

Για παράδειγμα, η δυσκολία ρυθμίσεων που υπήρχε στα εργαστήρια LTSP με μία μόνο κάρτα δικτύου και ένα switch πλέον αποφεύγεται τελείως με τη νέα έκδοση του πακέτου dnsmasq (την οποία ζητήσαμε ακριβώς γι' αυτό το σκοπό - ευχαριστίες στον developer), και το σχετικό script των sch-scripts το οποίο δημιουργεί αυτόματα τα κατάλληλα αρχεία ρυθμίσεων για το συγκεκριμένο τοπικό δίκτυο.
Ακούγεται δύσκολο, αλλά δεν είναι - όλα γίνονται μέσα από απλά μενού.

Ο οδηγός ίσως φαίνεται λίγο μεγαλύτερος από όσο θα έπρεπε να είναι (100 σελίδες). Όμως εκτός από τη διαδικασία εγκατάστασης (και εκτός από τις πολλές εικόνες :-)), περιλαμβάνει και πολλά βήματα για την αποφυγή συχνών προβλημάτων - για παράδειγμα ρυθμίσεις που δεκαπλασιάζουν την ταχύτητα του δικτύου σε ορισμένες περιπτώσεις, που ελαττώνουν τη χρήση CPU, που λύνουν προβλήματα με τον ήχο κτλ. Όλες αυτές βέβαια γίνονται αυτοματοποιημένα με τα sch-scripts, και έτσι π.χ. 5 σελίδες ρυθμίσεων του οδηγού μπορούν να εκτελεστούν σε λίγα δευτερόλεπτα μέσα από τα sch-scripts.
Επίσης, περιλαμβάνει και πολλές οδηγίες για π.χ. το κλείδωμα της επιφάνειας εργασίας ή των ρυθμίσεων του Firefox κτλ.

Για ερωτήσεις ή προβλήματα στη λειτουργία των sch-scripts μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα
  https://answers.launchpad.net/sch-scripts και
  https://bugs.launchpad.net/sch-scripts

Προτείνεται όλες οι νέες εγκαταστάσεις σχολικών εργαστηρίων Ubuntu / LTSP να γίνονται με βάση αυτόν τον οδηγό.

[Wizard]

Αξίζουν συγχαρητήρια στον Άλκη και σε όλους όσοι βοήθησαν από τον χρόνο τους για αυτό το υπέροχο αποτέλεσμα!!!   Ελπίζω πια σε μεγαλύτερη διάδοση του Linux 

[alkisg]

Βρήκα ένα τρόπο να ικανοποιούνται οι εξαρτήσεις και να εγκαθίσταται το dnsmasq χωρίς να απαιτείται το μεταπακέτο ltsp-server-dnsmasq. Έτσι, έγινε μια αλλαγή στην παράγραφο 4.3.4 του οδηγού - όποιος έχει μια κάρτα δικτύου στον server κι αν θέλει ας τον ξανακατεβάσει.

Τα sch-scripts ενημερώθηκαν, επομένως όποιος κάνει αυτοματοποιημένα την εγκατάσταση με αυτά θα κάνει χρήση της νέας μεθόδου.

[alkisg]

Αναρτήθηκε νέα έκδοση (RC3) του οδηγού στην οποία έχει γίνει εκτενής αναδιάταξη των ενοτήτων ώστε να ακολουθούνται πιο εύκολα όταν η εγκατάσταση γίνεται με τα sch-scripts.
Επίσης και τα sch-scripts έχουν ενημερωθεί, για όσους τα έχουν εγκαταστήσει η αναβάθμιση θα γίνει αυτοματοποιημένα.

Συνολικά, η εγκατάσταση και η ρύθμιση όλου του LTSP εργαστηρίου -συνυπολογίζοντας και την προσθήκη δυνατότητας εκκίνησης από το δίκτυο στους clients- εκτιμάται ότι χρειάζεται γύρω στις 2 ώρες για κάποιον που έχει προηγουμένως διαβάσει τον οδηγό.

Λήψη του οδηγού από το παραπάνω μήνυμα.

[alkisg]

Αναρτήθηκε στη σελίδα της Τεχνικής Στήριξης ΣΕΠΕΗΥ η τελική έκδοση του οδηγού εγκατάστασης σχολικών εργαστηρίων με λειτουργικό σύστημα Ubuntu / LTSP (thin clients).

Λήψη από http://ts.sch.gr/ts/downloadsDetails.do?action=downloadsDetails&itemId=295362

[vaslat]

Αναρτήθηκε στη σελίδα της Τεχνικής Στήριξης ΣΕΠΕΗΥ η τελική έκδοση του οδηγού εγκατάστασης σχολικών εργαστηρίων με λειτουργικό σύστημα Ubuntu / LTSP (thin clients).

Λήψη από http://ts.sch.gr/ts/downloadsDetails.do?action=downloadsDetails&itemId=295362

Χαιρετώ την παρέα είμαι ο Βασίλης από Πάτρα και επειδή σαν "ερασιτέχνης" χρήστης των ubuntu παλεύω το θέμα στο δικό μου pc για περίπου ένα εξάμηνο, θα ήθελα την γνώμη σας για το παρακάτω θέμα:
Πρόσφατα το σχολείου μου (ΓΕΛ) βρήκε κάποια χρήματα και αποφασίσαμε να κάνουμε αναβάθμιση (στο 7 ετών) εργαστήριο πληροφορικής. Αγοράσαμε 11 pc core2 ( 2.9 GHz -2GB RAM - Vista Basic ) και 1 Quad ( 2.9 Ghz - 4 GB RAM - 2X500 GB - 2 X 1G Eth) για server . Επειδή δεν ήθελα να "πετάξω " χρήματα για windows sever (δεν θέλω να χρησιμοποιήσω αυτόν που υπάρχει/2000 , ούτε περισεύουν χρήματα κιόλας), αποφάσισα να πάω στην λύση Ubuntu904_LTSP. Τα ζητήματα που με απασχολούν και θα ήθελα την βοήθεια σας, είναι:
1. Η λύση thin client για τα τερματικά , μήπως αφήνει "αναξιοποίητες" τις δυνατότητές τους ?
2. Θα μπορούσα να κρατήσω στα τερματικά τα vista (με τοπική αποθήκευση -διαχείρηση - localap ): 1. και να τα κάνω dual boot , 2. να βάλω τα vista με vmware, 3. ή ακόμα καλύτερα (αν υποστηρίζεται τεχνικά) να κάνω "Boot from LAN"?
3. Στο sever θα φορτώσω μόνο Ubuntu904_LTSP και θα χρησιμοποιήσω μία κάρτα ?(θα μπορούν έτσι τα vista να βλέπουν ένα κοινόχρηστο χώρο στο ltsp server?)

Συγχωρήστε με αν σας μπέρδεψα , είναι θέμα νεότητας ........, περιμένω τα σχόλιά σας.

ΥΓ Το ίδιο θέμα θα το στέιλω και στο http://forum.ubuntu-gr.org/viewforum.php?f=28, για παραπάνω σχολιασμό.....

[alkisg]

> 1. Η λύση thin client για τα τερματικά , μήπως αφήνει "αναξιοποίητες" τις δυνατότητές τους ?

Ναι. Όμως είναι πολύ πολύ ευκολότερο στη διαχείριση, αφού εγκαθιστάς έναν μόνο Η/Υ αντί για 12. Και επειδή το εργαστήριο είναι τόσο καλό, κι αν έχεις και ένα gigabit switch, θα πάει πολύ καλά και σαν thin clients. Ανάλογα με την κάρτα γραφικών μπορεί π.χ. να μην έχεις επιτάχυνση σε 3D γραφικά, αλλά για openoffice / firefox / flash / gimp / βίντεο playback κτλ δεν θα το καταλαβαίνεις ότι τα προγράμματα τρέχουν στον server.

Επίσης, μετά από ένα μικρό διάστημα εξοικείωσης, μπορείς να πας σε localapps και fat clients οπότε να μην έχεις καμία επίπτωση στην απόδοση.


> 2. Θα μπορούσα να κρατήσω στα τερματικά τα vista (με τοπική αποθήκευση -διαχείρηση - localap ): 1. και να τα κάνω dual boot , 2. να βάλω τα vista με vmware, 3. ή ακόμα καλύτερα (αν υποστηρίζεται τεχνικά) να κάνω "Boot from LAN"?

Το (3), boot from lan.
Μάλλον θα το υποστηρίζουν οι μητρικές σου, δες στο BIOS ή πάτα F12. Βάλε να μπουτάρουν πάντα από lan, ώστε να μπορείς στη συνέχεια να ορίζεις από τον server αν θα φορτώσουν Linux από το δίκτυο ή Vista τοπικά.
Στην περίπτωση που δεν υποστηρίζουν boot from lan, κατά πάσα πιθανότητα αρκεί να τρέξεις το debian network loader που προσάρμοσε ο συνάδελφος din_os για το LTSP: https://alkisg.mysch.gr/steki/index.php?topic=2136.0
Υπάρχουν και πολλοί ακόμα τρόποι για boot from lan, πιστεύω όμως ότι οι δύο παραπάνω είναι οι πιο εύκολοι.


> 3. Στο server θα φορτώσω μόνο Ubuntu904_LTSP και θα χρησιμοποιήσω μία κάρτα;

Στην αρχή ναι. Μετά από λίγες μέρες όμως που θα εξοικειωθείς μπορείς να χρησιμοποιήσεις και τις δύο κάρτες για διπλάσια ταχύτητα. Άστο να το δούμε τότε.


> (θα μπορούν έτσι τα vista να βλέπουν ένα κοινόχρηστο χώρο στο ltsp server?)

Αυτό είναι το μόνο εύκολο, το κάνεις με δεξί κλικ από τον Ναυτίλο (το αντίστοιχο της εξερεύνησης). Το επόμενο βήμα είναι να κάνεις τον ltsp server domain controller, με τους λογαριασμούς των χρηστών αλλά και τους προσωπικούς τους φακέλους στον server. :-)


Η λύση της τοπικής εγκατάστασης θα εκμεταλλευτεί σίγουρα καλύτερα το πολύ καλό αυτό εργαστήριο. Όμως δεν την προτείνω για τον πρώτο χρόνο, ίσως σε κουράσουν οι εγκαταστάσεις... Καλύτερα νομίζω να δουλέψεις με LTSP φέτος και να πας σε τοπική εγκατάσταση του χρόνου που θα έχουν γραφεί και οι σχετικοί οδηγοί.

[vaslat]

> 1. Η λύση thin client για τα τερματικά , μήπως αφήνει "αναξιοποίητες" τις δυνατότητές τους ?

Ναι. Όμως είναι πολύ πολύ ευκολότερο στη διαχείριση, αφού εγκαθιστάς έναν μόνο Η/Υ αντί για 12. Και επειδή το εργαστήριο είναι τόσο καλό, κι αν έχεις και ένα gigabit switch, θα πάει πολύ καλά και σαν thin clients. Ανάλογα με την κάρτα γραφικών μπορεί π.χ. να μην έχεις επιτάχυνση σε 3D γραφικά, αλλά για openoffice / firefox / flash / gimp / βίντεο playback κτλ δεν θα το καταλαβαίνεις ότι τα προγράμματα τρέχουν στον server.

Επίσης, μετά από ένα μικρό διάστημα εξοικείωσης, μπορείς να πας σε localapps και fat clients οπότε να μην έχεις καμία επίπτωση στην απόδοση.


> 2. Θα μπορούσα να κρατήσω στα τερματικά τα vista (με τοπική αποθήκευση -διαχείρηση - localap ): 1. και να τα κάνω dual boot , 2. να βάλω τα vista με vmware, 3. ή ακόμα καλύτερα (αν υποστηρίζεται τεχνικά) να κάνω "Boot from LAN"?

Το (3), boot from lan.
Μάλλον θα το υποστηρίζουν οι μητρικές σου, δες στο BIOS ή πάτα F12. Βάλε να μπουτάρουν πάντα από lan, ώστε να μπορείς στη συνέχεια να ορίζεις από τον server αν θα φορτώσουν Linux από το δίκτυο ή Vista τοπικά.
Στην περίπτωση που δεν υποστηρίζουν boot from lan, κατά πάσα πιθανότητα αρκεί να τρέξεις το debian network loader που προσάρμοσε ο συνάδελφος din_os για το LTSP: https://alkisg.mysch.gr/steki/index.php?topic=2136.0
Υπάρχουν και πολλοί ακόμα τρόποι για boot from lan, πιστεύω όμως ότι οι δύο παραπάνω είναι οι πιο εύκολοι.


> 3. Στο server θα φορτώσω μόνο Ubuntu904_LTSP και θα χρησιμοποιήσω μία κάρτα;

Στην αρχή ναι. Μετά από λίγες μέρες όμως που θα εξοικειωθείς μπορείς να χρησιμοποιήσεις και τις δύο κάρτες για διπλάσια ταχύτητα. Άστο να το δούμε τότε.


> (θα μπορούν έτσι τα vista να βλέπουν ένα κοινόχρηστο χώρο στο ltsp server?)

Αυτό είναι το μόνο εύκολο, το κάνεις με δεξί κλικ από τον Ναυτίλο (το αντίστοιχο της εξερεύνησης). Το επόμενο βήμα είναι να κάνεις τον ltsp server domain controller, με τους λογαριασμούς των χρηστών αλλά και τους προσωπικούς τους φακέλους στον server. :-)


Η λύση της τοπικής εγκατάστασης θα εκμεταλλευτεί σίγουρα καλύτερα το πολύ καλό αυτό εργαστήριο. Όμως δεν την προτείνω για τον πρώτο χρόνο, ίσως σε κουράσουν οι εγκαταστάσεις... Καλύτερα νομίζω να δουλέψεις με LTSP φέτος και να πας σε τοπική εγκατάσταση του χρόνου που θα έχουν γραφεί και οι σχετικοί οδηγοί.

Σε ευχαριστώ πολύ για την απάντηση, με βοήθησες πολύ στο να ξεκαθαρίσω τα πράγματα, μέσα στην επόμενη εβδομάδα θα ξεκινήσω το "στήσιμο"  και θα σε ενημερώσω για την πορεία......

[za√‘ag]

Το εγκατέστησα στο server του εργαστηρίου (ο server έχει μια κάρτα δικτύου και δεν πείραξα καθόλου το boot μιας και έχει 2 σκληρούς - αν θέλω linux με F12 διαλέγω το 2ο σκληρό που έχει linux και κάνει boot από εκεί).

Έφτιαξα 3 primary partitions στο δίσκο με το linux το / το /home και το swap. Το grub το έβαλα στο 2ο δίσκο. Έπρεπε να κάνω και κανένα άλλο partition; Έβαλα και κάποια απαραίτητα εργαλεία σύμφωνα με τις οδηγίες (πολύ σαφείς και κατατοπιστικές), χρησιμοποίησα και τα scripts από την Τεχν. Στήριξη ΣΕΠΕΗΥ έφτιαξα και 1 χρήστη για δοκιμή και σήμερα άνοιξα ένα pc να μπουτάρει μέσω δικτύου. Δούλεψε μια χαρά και πολύ γρήγορα μάλιστα (όπως και ο server).

Εκείνο που δεν κατάφερα (θα το δοκιμάσω πάλι) είναι το να φτιάξω bootable δισκέτα που να ξεκινάει μέσω δικτύου. Θα το χρειαστώ για κανα δυο μηχανάκια που δεν έχουν επιλογή στο bios (μάλιστα το ένα είναι αυτό που είχαμε παλιότερα σαν server και μου έκανε εντύπωση που δεν είχε τέτοια επιλογή στο bios). Δεν ξέρω τι δεν έγινε σωστά με τη δισκέτα που έφτιαξα ... την έβαλα στο pc και έβγαζε μια γραμμή συνεχώς και τη διάβαζε συνέχεια χωρίς να ξεκινάει.

Αυτά ... είμαι πολύ ενθουσιασμένος με τη λύση αυτή που είναι και πολύ πρακτική και δεν έχει καθόλου κόπο στους clients να εγκαθιστάς λειτουργικό σε κάθε ένα χωριστά. Θα το χρησιμοποιήσω για να δείξω στα παιδιά ΤΙ σημαίνει Λειτουργικό Σύστημα και ΤΙ σημαίνει το δίκτυο στην πράξη.

Ευχαριστούμε πολύ για τις οδηγίες..... ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ ΔΟΥΛΕΙΑ  !!!!

[alkisg]

Έφτιαξα 3 primary partitions στο δίσκο με το linux το / το /home και το swap. Το grub το έβαλα στο 2ο δίσκο. Έπρεπε να κάνω και κανένα άλλο partition;

Μπα όχι τα / και /home είναι αρκετά.

Εκείνο που δεν κατάφερα (θα το δοκιμάσω πάλι) είναι το να φτιάξω bootable δισκέτα που να ξεκινάει μέσω δικτύου. Θα το χρειαστώ για κανα δυο μηχανάκια που δεν έχουν επιλογή στο bios (μάλιστα το ένα είναι αυτό που είχαμε παλιότερα σαν server και μου έκανε εντύπωση που δεν είχε τέτοια επιλογή στο bios). Δεν ξέρω τι δεν έγινε σωστά με τη δισκέτα που έφτιαξα ... την έβαλα στο pc και έβγαζε μια γραμμή συνεχώς και τη διάβαζε συνέχεια χωρίς να ξεκινάει.

Μάλλον είναι ψιλοχαλασμένη η δισκέτα!!!

Αν οι δύο αυτοί clients έχουν Windows >= 2000, δοκίμασε απλά να τρέξεις το .exe που είναι συνημμένο σ' αυτό το θέμα: https://alkisg.mysch.gr/steki/index.php?topic=2136.0
Είναι η πιο εύκολη μέθοδος!

Αν έχουν 98 ή αν δεν έχουν καθόλου σκληρό, τότε δες εδώ: https://alkisg.mysch.gr/steki/index.php?topic=1451.0

[za√‘ag]

Μέσα από το linux (στο server) έτρεξα σε terminal αυτό:

dd if=gpxe-0.9.7+-gpxe.dsk of=/dev/fd0

Έφτιαξε τη δισκέτα αλλά η δισκέτα δεν "δουλεύει" .... δεν μπουτάρει καν ... Τι κάνω λάθος;

[alkisg]

Μόλις το ξαναδοκίμασα και μου δουλεύει κανονικά, οπότε...

Μάλλον είναι ψιλοχαλασμένη η δισκέτα!!!

[za√‘ag]

Μόλις το ξαναδοκίμασα και μου δουλεύει κανονικά, οπότε...

Μάλλον είναι ψιλοχαλασμένη η δισκέτα!!!

Την έφτιαξα

Άνοιξα σήμερα τον server σε Linux, ξεκίνησε κανονικά και έκανε κάποιες ενημερώσεις (ήταν αρκετές) αλλά δεν είδα ποιες ... είχα μάθημα ... και ζήτησε επανεκκίνηση μετά τις ενημερώσεις.

Δυο client pc όμως που άνοιξα ΔΕΝ έκαναν εκκίνηση μέσω δικτύου. Τι μπορεί να συνέβη; Με απογοήτευσε Μήπως πρέπει να ξανακάνω κάτι με τη Διαχείριση ΣΕΠΕΗΥ;

ΥΓ Στον server έβαλα την IP που είχε στα Win2003 χειροκίνητα σύμφωνα με τις οδηγίες.

[Gnirut]

Μέσα από το linux (στο server) έτρεξα σε terminal αυτό:

dd if=gpxe-0.9.7+-gpxe.dsk of=/dev/fd0

Έφτιαξε τη δισκέτα αλλά η δισκέτα δεν "δουλεύει" .... δεν μπουτάρει καν ... Τι κάνω λάθος;

...δεν χρησιμοποιείς windows ή mac os X και χάνεις τον χρόνο σου...
(με όλο το συμπάθιο προς τους απανταχού linuxαδες)

Υ.Γ. Ίσως να μου έχουν μείνει τραυματικές εμπειρίες από τα early 90s όταν προσπαθούσα να ξαναcompilaρω τον kernel μιας παλαιολιθικής version για λογαριασμό κάποιου πελάτη που είχε custom hardware. Βεβαια ίσως να είχε το θετικό ότι μετά το σοκ άρχισα να σκέφτομαι σοβαρά να πάω στην εκπαίδευση...

[alkisg]

Δυο client pc όμως που άνοιξα ΔΕΝ έκαναν εκκίνηση μέσω δικτύου. Τι μπορεί να συνέβη; Με απογοήτευσε Μήπως πρέπει να ξανακάνω κάτι με τη Διαχείριση ΣΕΠΕΗΥ;

Σε ποια περίπτωση της ενότητας 1.7 του οδηγού είσαι; Δύο κάρτες δικτύου + ξεχωριστό switch για το LTSP εργαστήριο (άρα dhcp3-server),
ή μία κάρτα δικτύου και όλα μαζί στο ίδιο switch? (άρα dnsmasq)

...δεν χρησιμοποιείς windows ή mac os X και χάνεις τον χρόνο σου...
(με όλο το συμπάθιο προς τους απανταχού linuxαδες)

Υ.Γ. Ίσως να μου έχουν μείνει τραυματικές εμπειρίες από τα early 90s όταν προσπαθούσα να ξαναcompilaρω τον kernel μιας παλαιολιθικής version για λογαριασμό κάποιου πελάτη που είχε custom hardware. Βεβαια ίσως να είχε το θετικό ότι μετά το σοκ άρχισα να σκέφτομαι σοβαρά να πάω στην εκπαίδευση...

Χαχα έχεις μείνει δεκαετίες πίσω...

Μετά από 17 χρόνια προγραμματισμού και τεχνικής υποστήριξης σε Windows, και αφού έμαθα όλα τα εσώψυχα από το interrupt 21 (αθάνατο DOS) μέχρι τα τελευταία Windows API, και από το sidekick του '90 μέχρι πώς να στήνω WSUS και WDS σε Windows 2008 server,

για να στήσω ένα εργαστήριο με Windows όπως το θέλω, χρειάζομαι γύρω στις 50 ώρες,
ενώ για να στήσω ένα εργαστήριο με Linux όπως το θέλω, χρειάζομαι γύρω στις 5 ώρες
(κι ας έχω μόνο δύο χρόνια σε Linux).
Για την μετέπειτα συντήρηση δεν το συζητάω, με ένα κλικ γίνονται update όλα τα προγράμματα... καμία σχέση με το να παιδεύεσαι να κάνεις convert σε msi τα updates των διαφόρων προγραμμάτων και να προσπαθείς να τα κάνεις push μέσω active directory.

Αν θες να την πεις στους Linuxάδες ελεύθερα, άνοιξε καινούργιο topic και ξεκίνα - πρόσεξε μόνο να έχεις «φρέσκα» επιχειρήματα!