32-μπιτες διανομές Linux - τελική επιλογή

[mandarinos]

Καλημέρες!

Δοκίμασα πρόσφατα κάμποσα 32-μπιτα Linux, με σκοπό να επαναχρησιμοποιήσω κάποια αποσυρμένα 32-bit μηχανήματα του σχολείου μου, αντλώντας πληροφορίες από το Διαδίκτυο· όπως πχ από αυτές τις ιστοσελίδες:

- https://itsfoss.com/32-bit-linux-distributions/
- https://www.makeuseof.com/linux-distros-with-32-bit-support/ (πιό πρόσφατη)

Όχι όλες τις διανομές, αλλά μερικές· κυρίως όσες αναφέρεται πως δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις από τον προσέσσορα.
Οι απαιτήσεις από την RAM του υποσυστήματος εικόνας ("κάρτα οθόνης"), όπου στα παλιότερα μηχανήματα το ΛΣ "κλέβει" από την κυρίως RAM, φάνηκαν στην πράξη. Όπως και το πόσο κουράζονται τα μάτια μας με παλιές οθόνες (lcd πρώτης γενιάς, γιά crt δεν το συζητάω κάν!).

Τα κριτήριά μου ήταν: πλήθος διαθεσίμων εφαρμογών, ευχρησία, ευανάγνωστοι χαρακτήρες στην οθόνη (με τεχνικές τουλάχιστον antialiasing), και καλαισθησία.

Ας δούμε μαζί τις distros που δοκίμασα.

- - - - - - - - -

(1) Porteus (http://www.porteus.org/)

Έκδοση v5.0 rc3 . Το Porteus, παρά το ότι έχει GUI, δεν είναι ΛΣ, αλλά διαρρηκτικό εργαλείο! Είναι σα να έχεις χάσει το κλειδί σου και προσπαθείς ν' ανοίξεις την πόρτα σου με σύρμα, κατσαβίδια, κι ό,τι άλλο βρείς από εργαλεία.
Το GUI είναι απλά το φύλλο συκής ενός πολύ "σπαρτιάτικου" Linux, αλλά δεν ξέρω πόσα πράγματα μπορείς να κάνεις σε σχολικό περιβάλλον μόνο με την οθόνη εντολών, και ίσως ftp / telnet. Φαντάζομαι, όχι πολλά.
Επίσης, εγκατάσταση γλωσσών κλπ απλά ξεχάστε τα.

Ετυμηγορία: ΟΧΙ.

(2) Mageia (https://www.mageia.org/en/)

Η έκδοση 8. Πλήρες Linux, που μάλιστα προσφέρει επιλογή του GUI που θα έχεις. (Όπως τον παλιό καλό καιρό, των Linux περί το 2000-2010!) Προσφέρει, μάλιστα, ακόμη μερικά εργαλεία, ώστε να μετατρέψεις τον ΗΥ σου σε σερβεράκο peer-to-peer.
Από πλήθος προγραμμάτων / καλαίσθητο περιβάλλον / ευχρησία τα πάει καλούτσικα. Ωστόσο, η απεικόνιση χαρακτήρων βγάζει μάτια.

Ετυμηγορία: ΟΧΙ.

(3) AntiX (https://antixlinux.com/)

Η έκδοση 21. Τα ίδια, όπως και το Mageia.

Ακόμη ένα ισχυρό μείον, όμως, υπήρξε γιά τον γράφοντα ο ισχυρισμός του προγραμματιστή του, πως είναι ..."υπερηφάνως αντιφασιστικό"! Αυτό μας έλειπε, τώρα, ν' ανακατευτούν και οι πολιτικές πεποιθήσεις του καθενός στους υπολογιστές μας!!! Λες κι έχουμε λίγα προβλήματα... (...Ανακατεύτηκαν ήδη, τη στιγμή που Γκούγκλ, Γιουτιούμπ, Φατσομπούκ και τα ρέστα είναι αναφανδόν με τους Ντέμοκρατζ. Αλλά όχι και στο desktop μας, ρέ φίλε! Όχι!)
(Τρέμω στην ιδέα πως μιά μέρα θ' αποκτήσουν πολιτικές πεποιθήσεις και οι Τεχνητές Νοημοσύνες - και μάλιστα ά λά Ελληνικά, να τσακώνονται!  )

Ετυμηγορία (καθαρά από κομπιουτερίστικης πλευράς) : ΟΧΙ.

(4) Peppermint (https://peppermintos.com/)

Συγκεκριμένα, η έκδοση 10 Respin.

Τα ίδια με τα δύο προηγούμενα.

Ετυμηγορία: ΟΧΙ.

(5) Debian (https://www.debian.org/)

Και συγκεκριμένα, η έκδοση 11.2.0 .

Πολύ καλό· αν, μάλιστα, δουλεύανε λίγο παραπάνω την καλαισθησία και την απεικόνιση χαρακτήρων, θα φτάνανε το άριστο. (Αφού "τό 'χουν"!... γιατί δεν το κάνουν; ) Όσον αφορά το πλήθος διαθεσίμων προγραμμάτων και την ευχρησία, άριστα.

Προσέξτε, όμως: η εγκατάσταση από το "πλήρες" image dvd (έχει τον χαρακτηρισμό DVD1 στο όνομα του .iso), γιά κάποιο λόγο δεν δούλεψε. Αντιθέτως, η εγκατάσταση με τον χαρακτηρισμό net στο .iso image δούλεψε μιά χαρά. (Αυτή χωράει σε cd, δεν είναι απαραίτητο το dvd.) Ίσως να μην γράφτηκε καλά το δικό μου dvd, κι εσείς να φανήτε πιό τυχεροί. Αλλά η εγκατάσταση από το "net" cd είναι ο σίγουρος δρόμος.

Ετυμηγορία: ΝΑΙ.

(6α) Linux Mint - Ubuntu based (https://linuxmint.com/)

Η έκδοση 19.3 . Είναι η τελευταία 32-μπιτη έκδοση του Ubuntu-based Mint (προ διετίας-τριετίας), μετά συνεχίσανε και συνεχίζουν με 64-μπιτες.
Ναί, είναι το γνωστό περιβάλλον του Mint: όμορφο, με μεγάλη γκάμα προγραμμάτων, με καλή απεικόνιση χαρακτήρων, κλπ... ΑΝ φτάσετε μέχρι την πλήρη εγκατάσταση. Φαίνεται πως -γιά κάποιους λόγους- κάνανε δουλειά "με μισή καρδιά", διότι το πρόγραμμα εγκατάστασης σε μένα χτύπησε τρείς φορές. Ίσως φταίει ο dvd εγγραφέας μου, δεν ξέρω. (Αν και κάθε φορά χτύπησε σε διαφορετικό σημείο. Άρα, δεν φταίει αυτός.)
Άλλο, πάλι, αρνητικό, είναι ότι προτρέπει να ΜΗΝ ζητήσουμε εγκατάσταση προγραμμάτων από τρίτους (πχ ιδιόκτητα codecs), διότι "προξενούν αστάθεια στο σύστημα". Οπότε, τελικά:

Ετυμηγορία: ΟΧΙ.

(6β) Linux Mint - Debian based (https://linuxmint.com/)

Η έκδοση LMDE 4. Ήταν η ευχάριστη έκπληξη, μετά από την ταλαιπωρία των προηγουμένων εγκαταστάσεων. Ακριβώς ίδιο περιβάλλον με το 64-μπιτο, στην πλέον πρόσφατη έκδοση 20.3!!! Κι όλα τα υπόλοιπα ίδια (antialiasing χαρακτήρων, κλπ).
Το στήσιμό του / τα μενού κλπ είναι παρμένα από το Debian, αλλά πολύ καλύτερα δουλεμένα όσον αφορά την καλαισθησία, όπου το Mint κερδίζει κατά κράτος.

Το θέμα, τώρα, είναι: γιατί επέλεξαν να στηριχτούν κατ' ευθείαν στο Debian, κι όχι στο Ubuntu. (Το οποίο Ubuntu στηρίζεται κι αυτό στο Debian.) Δεν γνωρίζω την πολιτική κάθε εταιρείας ή ομάδας προγραμματιστών, ούτε το σκεπτικό τους, ούτε τους μακροχρόνιους στόχους τους. Κρίνω από το αποτέλεσμα· το οποίο εδώ είναι καλύτερο από κάθε προσδοκία γιά 32-μπιτο ΛΣ επάνω σε μηχάνημα 15ετίας (και ίσως και παραπάνω) με λίγους πόρους.

Ετυμηγορία: ΝΑΙ^n!!! 

- - - - - - - - -

Αυτές τις 6 είχα τον χρόνο να δοκιμάσω, αλλά αυτό δεν σημαίνει τίποτε το οριστικό. Εσείς μπορεί ν' ανακαλύψετε κάποιο άλλο διαμαντάκι σε 32-μπιτο Linux.
Θα χαρώ να μάθω τα αποτελέσματα της όποιας έρευνάς σας!

[alkisg]

Προσωπικά προτείνω τις παρακάτω:

• Ubuntu MATE bionic 18.04 32 bit: το γνωστό περιβάλλον που χρησιμοποιείται από ένα σωρό σχολεία οπότε έχουμε λύσει τα περισσότερα προβλήματα που εμφάνισε.
• Debian KDE bullseye 11 32 bit: μετά από λίγα χρόνια που θα παλιώσει το Ubuntu 18.04, που είναι το τελευταίο Ubuntu που υποστηρίζει 32bit, μπορούμε να πάμε σε Debian KDE τουλάχιστον για τα 32 bit μηχανήματα. Για την ώρα υπάρχουν ακόμα συνάδελφοι που χρησιμοποιούν το 12.04!

Κάποιες μετρήσεις για τη χρήση RAM είχα αναφέρει στο https://alkisg.mysch.gr/steki/index.php?topic=8616.msg93798#msg93798

Αποφύγετε τις διανομές που έχουν λιγότερους από 100 developers γιατί είναι απλά πασαλείμματα πάνω από τις σοβαρές μεγάλες διανομές.

[vovos]

Σε μια παρόμοια αναζήτηση για λειτουργικό για ένα αρχαίο laptop (του 2005 , το πρώτο μου!) με κριτήριο να είναι ενημερωμένο, να κάνει κανονικά updates χωρίς να χαλάει (δυστυχώς έτσι ήταν το AntiX) και όσο το δυνατόν πιο ελαφρύ και γρήγορο, κατέληξα στο SparkyLinux με LXQt (https://sparkylinux.org/download/stable/). Το έχω δώσει στα παιδιά μου και πάει μια χαρά για τα χρονάκια του!

[mandarinos]

Αφού δουλεύει όπως πρέπει, όλα οκ!

Αυτές οι διανομές που κοίταξα, είναι όσες (στα sites που τις ανέφεραν) δεν "γκρίνιαζαν" γιά τύπο προσέσσορα. (Δηλ. από κάποιον Pentium xy τρεχαγύρευε και νεώτερο.) Αυτό ήταν το κριτήριο, γιά να δοκιμάσω αυτές που παρουσίασα.
Εννοείται, όμως, καθόλου δεν αποκλείεται να βρεθεί μιά καλύτερη, αρκεί να "κάθεται" χωρίς προβλήματα στο 32-μπιτο μηχάνημα που έχουμε.